Kritiek op politieke besluit

In het Locatieonderzoek stelde het stadsdeel onder meer als eis waaraan de nieuwe voetbalkooi moest voldoen dat deze een oppervlakte van tenminste 400 m² moest hebben.

Dat was één van de redenen dat het stadsdeel de zuidpunt Buyskade in het Locatieonderzoek aanwees als meest geschikte locatie voor een voetbalkooi. Er zou op de zuidpunt Buyskade ruimte zou zijn voor een voetbalkooi van 400 m² met een “goede groene buffer, inclusief behoud van ALLE bestaande bomen”.

Het plan om een voetbalkooi op de zuidpunt te bouwen kent volgens het stadsdeel dan ook als uitgangspunt dat zoveel mogelijk groen behouden wordt en nieuwe aanplant van groen ook mogelijk is.

Iedereen die de zuidpunt Buyskade kent weet dat het absoluut onmogelijk is op de zuidpunt een voetbalkooi te realiseren van 400 m2 met groene buffer en behoud van alle bomen, laat staan dat er ruimte is voor nieuwe aanplant.

Daar kwam ook het stadsdeel achter bij uitwerking van de plannen. Men zou verwachten dat deze ‘ontdekking’ voor het stadsdeel aanleiding zou zijn tot nader onderzoek naar de geschiktheid van de locatie, maar dat vond het stadsdeel kennelijk nergens voor nodig.
Het verkleinde het oppervlak van de te bouwen kooi in het Definitief Ontwerp van 400 m²  naar 300 m², zodat deze met pijn en moeite tussen de kastanjebomen past en vroeg een kapvergunning aan voor alle andere  bomen op de zuidpunt Buyskade. Dat zijn er maar liefst 22.

Dit terwijl het Definitief Ontwerp “behoud van bomen” als uitgangspunt heeft. Volgens het stadsdeel was de Bomenwerkgroep Westerpark geraadpleegd en was deze akkoord.

Dat bleek niet het geval. Na kritiek van de Bomenwerkgroep wordt voor 12 bomen een kapvergunning verleend.

Het stadsdeel heeft daarnaast plannen om in een later stadium, onder het motto “transparantie” en “veiligheid”, de resterende bomen op de zuidpunt Buyskade te kappen. Dat betekent de doodsteek voor nog eens 10 bomen. Over herplant wordt met geen woord gerept.

Het politieke uitgangspunt dat “bomen West groen gaan kleuren” en dat “bij herinrichtingsplannen bestaande bomen in het ontwerp worden opgenomen” wordt door het stadsdeel zonder pardon overboord gezet.

Als het aan het stadsdeel ligt worden op de zuidpunt Buyskade 22 bomen gekapt.

Het groene karakter van de zuidpunt Buyskade wordt volledig vernield, een uniek stukje stad wordt verkwanseld.

Het stadsdeel heeft de behoefte aan een voetbalkooi in de buurt steeds als onwrikbaar uitgangspunt gehad. Deze behoefte zou blijken uit het Speelplekkenactieplan.

Het Speelplekkenactieplan is een document uit 1993, waarvan in 2005 een ‘update’ (aanvulling) verscheen en dat in 2010, na samenvoeging van de stadsdelen, is herbevestigd. Over behoefte aan een voetbalplek in de buurt wordt evenwel noch in het Speelplekkenactieplan 1993, noch in de ‘update’ van 2005 gesproken.

De behoefte staat volgens het stadsdeel desondanks vast. Op vragen waaruit dat dan bleek bleef antwoord tot op heden uit. Duidelijk is dat de voetbalkooi de functie van het trapveld aan het Buyspad moet overnemen.

Het trapveld aan het Buyspad is aangelegd om door hangjeugd van het Van Beuningenplein weggetreiterde kinderen te voorzien van speelgelegenheid.

Meer specifiek ging het om 6-12 jarigen die op het binnenterrein van het blok bij de Donker Curtiusstraat gingen spelen en daarmee de speelplek van jongere kinderen innamen.

Het Van Beuningenplein is inmiddels helemaal vernieuwd. Op het nieuwe plein is aanmerkelijk meer speelgelegenheid dan op het oude plein, het is volgens het stadsdeel “Het centrum voor jongeren en sport” in de Staatsliedenbuurt geworden. Met een pannaveld, een basketbalveld en een voetbalveld zijn mogelijkheden voor balsport inmiddels ruimschoots aanwezig.

Het ligt niet voor de hand dat het Van Beuningenplein op dit moment nog overbelast is. Het is dus zeer de vraag of er nog behoefte bestaat aan een voetbalgelegenheid in de nabije omgeving van het Van Beuningenplein.
Het trapveld op aan het Buyspad, dat op dit moment nog bestaat, wordt sinds het Van Beuningenplein is geopend veel minder gebruikt door kinderen.

In onze visie bestaat in de huidige situatie geen behoefte aan een voetbalkooi op de zuidpunt. In hoeverre dat in de nabije toekomst  anders zal zijn bespreken wij onder Nieuwe ontwikkelingen en inzichten/nieuw beleid.

In het Locatieonderzoek stelt het stadsdeel dat de zuidpunt Buyskade “goed bereikbaar” is en mede daarom de meest geschikte locatie voor een voetbalkooi.

Indien men de geschiktheid van de locatie zuidpunt Buyskade toetst aan de voor speelplekken binnen het stadsdeel geldende criteria, blijft van de volgens het stadsdeel gebleken geschiktheid bitter weinig over.

Functie en doelgroep voetbalkooi

De door het stadsdeel op de zuidpunt Buyskade geplande voetbalkooi zou bedoeld zijn voor kinderen in de leeftijdsgroep 6-12 jaar.
Volgens het op dit moment geldende Speelplekkenactieplan wordt, ten aanzien van speelplekken voor de leeftijdsgroep 6-12 jaar, een actieradius van 300 m gehanteerd, gemeten vanaf hun woonplek.

Daarbij dienen speelplekken voor die leeftijdsgroep zonder obstakels als (drukke) wegen en waterpartijen bereikbaar te zijn.

Zuidpunt Buyskade ongeschikt als locatie

Op een plattegrondje van de omgeving is inzichtelijk gemaakt welk gebied er, uitgaande van bovenstaand beleid, bediend zou worden met plaatsing van een voetbalkooi op de zuidpunt.

Uit het plattegrondje blijkt dat het effectief bedieningsgebied van een voetbalkooi zich, in verband met voor kinderen onoverkomelijke obstakels als drukke wegen en water, beperkt tot een klein taartpuntje lopend vanaf de zuidpunt tot aan de van Rappardstraat / Donker Curtiusstraat. Binnen dit taartpuntje woont niet meer dan een handjevol kinderen.

De conclusie is dat de zuidpunt Buyskade vanuit het oogpunt van bereikbaarheid niet geschikt is voor de beoogde functie en doelgroep.

Dit betekent in onze ogen overigens niet dat het niet mogelijk is speelruimte te creëren op de zuidpunt Buyskade (zie hieronder).

Op onderstaande plattegrondje springt het nog te realiseren nieuwbouwproject Buyskade IV prominent in het oog binnen het taartpuntje dat bediend zou worden met een voetbalkooi op de zuidpunt Buyskade. In de omliggende, bestaande woningen, wonen weinig kinderen. De voetbalkooi lijkt dus met name bedoeld voor de toekomstige bewoners van Buyskade IV.

Binnen Buyskade IV worden, naast de hier gebruikelijke twee- en driekamerwoningen, ook een aantal grotere woningen gerealiseerd. Het zou dus goed kunnen dat daar kinderen komen te wonen. En kinderen hebben behoefte aan speelruimte, dat staat als een paal boven water.

De toekomstige bewoners van Buyskade IV zullen twee gigantische, besloten binnenterreinen tot hun beschikking hebben en binnen het project worden een openbare speelstraat en een speelplein gerealiseerd.

Voor balspel is voor de toekomstige kinderen van Buyskade IV het Van Beuningenplein op c.a. 300 m zonder obstakels bereikbaar.

De conclusie is dat, ook na realisering van Buyskade IV, binnen de buurt geen behoefte aan een voetbalkooi in de buurt is.

Speelruimtespecialisten gaan er tegenwoordig van uit dat zoveel mogelijk aansluiting gezocht moet worden bij reeds bestaande informele mogelijkheden voor speelruimte. De kunst is deze te optimaliseren. Daarnaast is van belang dat er variatie is in de aangeboden speelruimte.
Naar een formele invulling zoals een voetbalkooi wordt door speelruimtespecialisten pas gekeken als er onvoldoende informele mogelijkheden bestaan.

Op 2 november 2011 is de Notitie ‘Leren door te spelen”, het nieuwe speelruimtebeleid van het stadsdeel, ter inzage gelegd. Op basis van dit nieuwe beleid geldt voor kinderen in de leeftijd 6-12 jaar een actieradius van maximaal 1000 m. Vertaald naar de toekomstige jonge bewoners van het project Buyskade IV betekent dit dat zij, zonder op onoverkomelijke barrières te stuiten, drie voetbalplekken tot hun beschikking hebben, te weten op het Van Beuningenplein, bij de Van Hogendorphal en op het GWL terrein.

In het nieuwe speelruimtebeleid van het stadsdeel wordt gesproken over de huidige inzichten met betrekking tot informele en gevarieerde speelruimte. Toch lijkt het stadsdeel de gedachte aan formele speelplekken moeilijk los te kunnen laten.

Het stadsdeel blijft de behoefte aan speelruimte in de praktijk veelal invullen met voetbalkooien, in ieder geval waar het de zuidpunt betreft. Dat is doodzonde.
De zuidpunt en omgeving biedt een schat aan mogelijkheden om bestaande, informele, speelmogelijkheden te optimaliseren.

Het plan een voetbalkooi op de zuidpunt Buyskade te realiseren is op tal van punten apert in strijd met het nieuwe beleid in wording.
Veel van onze kritiek op het plan een voetbalkooi op de zuidpunt te bouwen wordt in het nieuwe speelruimtebeleid onderschreven.

De zuidpunt is als locatie voor een voetbalkooi niet geschikt, maar als met haar sterke en haar zwakke kanten rekening gehouden wordt kan op de zuidpunt een speelparadijsje gecreëerd worden.

In het locatieonderzoek wordt de zuidpunt getypeerd als een “sociaal onveilig” gebied.

De zuidpunt kent inderdaad een geschiedenis van ernstige, hangjeugd en drugsgerelateerde, overlast.
Na aanleg van de Buysbrug (de fiets- en voetgangersbrug tussen de Jan van Galenstraat en de Buyskade) was sprake van een hoge mate van sociale onveiligheid. De rust is, dankzij flink politie-inzet, enigszins teruggekeerd, maar door de aanwezigheid van de fietsbrug zal de fysieke situatie altijd kwetsbaar blijven.

In het Locatieonderzoek wordt gesteld dat een voetbalplek op de zuidpunt bij zou dragen aan de sociale veiligheid rond de zuidpunt.

Inmiddels is wetenschappelijk aangetoond, door o.a. het Sociaal Cultureel Planbureau dat dergelijke voorzieningen eerder een negatief effect hebben op leefbaarheid en veiligheid.

Omwonenden wezen er op dat bij plaatsing van een voetbalkooi op de zuidpunt het risico van terugkeer van overlast, mede gelet op de ligging van de zuidpunt, levensgroot is.

Terwijl de voetbalplek in het Stedenbouwkundig Plan Buyskade IV werd geschrapt met het oog op mogelijke overlast, werd omwonenden, in een gesprek met mw. M. Kuitenbrouwer (stadsdeelvoorzitter en portefeuillehouder veiligheid) te kennen gegeven dat vrees voor overlast nimmer een reden kan zijn van plannen af te zien.

Naar aanleiding van bovengenoemd gesprek heeft het stadsdeel, naar het zegt, nog wel “een extra check gedaan bij meerdere professionals”. Het plan zou gepresenteerd zijn aan beheerders van wegen en plantsoenen en ter sprake gebracht bij een overleg van Jongeren Aanpak Westerpark. Volgens het stadsdeel werd het project  “met enthousiasme begroet” . Daarmee was de veiligheidskwestie op de Zuidpunt voor het stadsdeel afgedaan.

Van een verslag van deze extra check, waaruit zou kunnen blijken waarop dat enthousiasme is gebaseerd, ontbreekt elk spoor.

Omwonenden wezen er ook op dat de veiligheid van de kinderen niet gewaarborgd zou zijn, als er voor hen een voetbalkooi op de zuidpunt geplaatst zou worden.
Met de komst van de Buysbrug ontstond op de zuidpunt een zeer verkeersonveilige situatie. De kooi grenst aan water en aan een intensief gebruikt fietspad waar bromfietsen zijn toegestaan.

Daarbij is door de bewonerssamenstelling (overdag afwezig, geen ouders van spelende kinderen) gericht bewonerstoezicht niet te realiseren.

Tenslotte moet men niet uit het oog verliezen dat er in de omgeving van de zuidpunt nagenoeg géén kinderen wonen. Dit maakt de kans dat de kooi oneigenlijk gebruikt gaat worden aanzienlijk.

Door omwonenden is tevens aangedragen dat, zelfs indien de kooi uitsluitend gebruikt zal worden voor het doel waarvoor zij is neergezet, overlast niet uit kan blijven. De kooi zal zich bevinden op nog geen 4.5 m van een woonboot en ook akelig dicht bij de daarnaast gelegen boten en de Buysflat, waarvan de bewoners als enige buitenruimte een balkonnetje aan de zuidpunt hebben.

Het stadsdeel liet Peutz b.v. een geluidsnotitie opstellen over de geluids(overlast)aspecten van aanleg van een voetbalkooi op de zuidpunt.
Peutz ziet het allemaal zonnig in, volgens hem valt het met overlast door reflecterend geluid wel mee en hoeft men niet beducht te zijn voor het ontstaan van een akoestisch nagalmveld. Daarbij zou het (geluidsdragend) effect van veel water in de omgeving verwaarloosbaar zijn.
In de notitie treft nogal pijnlijk dat Peutz uitsluitend relateert aan de Buysflat. De woningen aan de Gilles van Ledenberchstraat en de woonboten, die de voetbalkooi zo’n beetje op hun deurmat krijgen, negeert hij in zijn bespiegelingen.

Iedereen die oren aan zijn hoofd heeft kan vaststellen dat geluid in deze omgeving door de aanwezigheid van water ver draagt, zodat veel omwonenden geluidsoverlast zullen hebben.